‘Nhận diện’ nhanh những nguy cơ đột quỵ

Nhiều người chưa nhận thức đúng về đột quỵ

Là bệnh lý hệ thần kinh phổ biến nhất hiện nay, đột quỵ đặc trưng bởi hiện tượng máu lên não bị gián đoạn đột ngột với hai dạng chính là nhồi máu não (tắc mạch) và chảy máu não (vỡ mạch). Nhồi máu não có thể do tắc mạch não hoặc nghẽn mạch não gây ra. Còn chảy máu não là hiện tượng máu thoát ra khỏi lòng mạch máu vào nhu mô não hoặc các tổ chức xung quanh.

PGS.TS Vũ Anh Nhị, Chủ tịch Hội Thần kinh học TP.HCM cho biết, quá trình đột quỵ diễn ra rất nhanh, đột ngột và triệu chứng thường theo chiều tăng nặng. Vì vậy, việc kịp thời phát hiện, cấp cứu và điều trị đúng cách khi bị đột quỵ rất quan trọng.

Tuy nhiên, hiện nay vẫn có nhiều người nhầm lẫn tai hại giữa đột quỵ và trúng gió hay đau đầu thông thường do có một số triệu chứng khá giống nhau như nhức đầu, xây xẩm. Cũng theo một nghiên cứu do PGS.TS Vũ Anh Nhị và đồng nghiệp tiến hành mới đây, có tới 40% thân nhân bệnh nhân khi được hỏi không hiểu biết về đột quỵ và các dấu hiệu nhận biết. Chính vì thế, không ít người đã thực hiện sơ cứu sai dẫn đến khó khăn trong cấp cứu và điều trị cho bệnh nhân.

Đột quỵ gây ra nhiều di chứng về vận động và trí não cho người bệnh - Ảnh: Shutterstock

Trong khi đó, những hậu quả mà đột quỵ gây ra vô cùng nặng nề khi có tới 50% số bệnh nhân bị đột quỵ tử vong. Với những người may mắn sống sót, có đến 90% bệnh nhân gặp phải di chứng. Các thống kê cho thấy 1/3 số người bị đột quỵ sau đó bị liệt nửa người, 1/5 số bệnh nhân gặp vấn đề về nói và viết, suy giảm trí nhớ... Nguy hiểm hơn, họ còn phải đối mặt với nguy cơ đột quỵ tái phát với tỷ lệ tử vong và các di chứng, chi phí y tế cao gấp nhiều lần so với lần đầu tiên, PGS Vũ Anh Nhị nhấn mạnh.

Nguy cơ được báo trước

GS.TS Nguyễn Văn Thông, Chủ tịch Hội Phòng chống Đột quỵ Miền Bắc, nguyên Giám đốc trung tâm đột quỵ Bệnh viện quân y 108 phân tích, tuy các triệu chứng, biểu hiện đột ngột nhưng đột quỵ thường được báo trước bởi các yếu tố nguy cơ.

Người cao tuổi, người có tiền sử cao huyết áp, rối loạn mỡ máu, xơ vữa động mạch, tiểu đường, béo phì, căng thẳng - stress, mất ngủ, lạm dụng rượu bia, thuốc lá... có nguy cơ cao bị đột quỵ “gõ cửa”. Các nghiên cứu đã chỉ ra, tăng huyết áp làm tăng nguy cơ đột quỵ 4-6 lần, tiểu đường làm tăng nguy cơ đột quỵ 3 lần. Những ảnh hưởng tiêu cực từ cuộc sống hiện đại như lạm dụng rượu bia, thuốc lá, thường xuyên mất ngủ, stress cũng làm tăng nguy cơ đột quỵ...

Theo GS. Thông, những căng thẳng áp lực trong cộng việc, cuộc sống, mất ngủ, lạm dụng bia rượu, thuốc lá, thức ăn nhanh cộng với quá trình lão hóa của cơ thể, lạm dụng thuốc… cũng sẽ làm sản sinh rất nhiều độc chất gốc tự do (Free Radical). Gốc tự do tấn công làm tổn thương nội mạc mạch máu khiến thành mạch không còn trơn tru, tạo điều kiện thuận lợi xuất hiện các mảng xơ vữa khiến lòng mạch máu bị thu hẹp, dòng máu lưu thông khó khăn, gây ra hiện tượng thiếu máu não. Đồng thời, khi mảng xơ vữa bong ra khỏi thành mạch sẽ gắn kết với các tế bào máu và các yếu tố khác hình thành các cục máu đông có thể kẹt lại tại nhiều vị trí trong mạch máu não, gây tắc mạch, thậm chí vỡ mạch khiến xảy ra tình trạng đột quỵ não...

Giải pháp bền vững ngăn chặn đột quỵ não

Hiện nay, việc điều trị đột quỵ não là vô cùng khó khăn và phức tạp. Chưa kể nếu may mắn được cứu sống thì tiếp sau đó là một quá trình luyện tập trong thời gian rất dài để phục hồi các chức năng cho cơ thể. Do đó, điều quan trọng hơn cả là mỗi người cần chủ động bảo vệ sức khỏe, ngăn chặn đột quỵ.

Gs Thông khuyến cáo, trước hết, cần thay đổi thói quen sống, ăn uống khoa học, suy nghĩ tích cực, thoải mái, giải tỏa căng thẳng, stress, tập luyện hợp lý. Đồng thời, mỗi người cần kiểm tra sức khỏe thường xuyên và điều trị tích cực những yếu tố nguy cơ như đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh lý tim mạch, thừa cân, béo phì…

Bên cạnh đó, cần kiểm soát gốc tự do, bảo vệ thành mạch tránh hình thành mảng xơ vữa. Đây được xem là giải pháp bền vững, an toàn để kiểm soát thiếu máu não, chặn đứng đột quỵ. Kết quả nghiên cứu gần đây của các nhà khoa học Mỹ đã cho thấy hoạt chất sinh học thiên nhiên Anthocyanin, Pterostilbene từ Blueberry (xuất xứ Bắc Mỹ) có khả năng vượt qua hàng rào máu não, trung hòa các gốc tự do. Ngoài ra, hoạt chất này còn kích hoạt 2 loại men bảo vệ não giúp dọn dẹp các gốc tự do sản sinh trong quá trình trao đổi chất. Cơ chế ưu việt này của hoạt chất Anthocyanin và Pterostilbene giúp hạn chế tăng sinh gốc tự do trong quá trình chuyển hóa liên tục ở lớp nội mạc mạch máu giúp ngăn chặn các lớp mỡ thừa bám vào thành mạch, hạn chế hình thành mảng xơ vữa, khơi thông dòng máu lên não, ngăn ngừa tình trạng thiếu máu não và xuất huyết não, giúp ngăn chặn tình trạng đột quỵ hiệu quả.

Tinh chất thiên nhiên từ Blueberry có trong OTiV giúp bảo vệ mạch máu, phòng ngừa đột quỵ

Với những bệnh nhân sau đột quỵ, tinh chất thiên nhiên từ Blueberry giúp hạn chế sự hình thành mảng xơ vữa mới ở những mạch máu nuôi não khác, hạn chế tái phát, giúp chăm sóc não, hỗ trợ khôi phục trí nhớ sau đột quỵ.

Xem video lời khuyên của chuyên gia trong xử trí đột quỵ: