Ông Obama cảnh báo Trung Quốc không nên dùng vũ lực trong tranh chấp biển đảo

Trong một bài phát biểu trước các binh sĩ Mỹ và Philippines tại Philippines ngày 29.4, ông Obama nêu lên quan ngại về căng thẳng leo thang trong tranh chấp biển đảo giữa Trung Quốc và các đồng minh của Mỹ ở châu Á, theo AFP.

“Chúng tôi tin rằng các quốc gia và dân tộc có quyền sống trong an ninh và hòa bình, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của họ phải được tôn trọng”, ông Obama nói.

“Chúng tôi tin rằng luật quốc tế phải được tuân thủ, tự do hàng hải phải được đảm bảo và thương mại không bị cản trở. Chúng tôi tin rằng tranh chấp lãnh thổ phải được giải quyết một cách hòa bình chứ không phải sử dụng vũ lực”, Tổng thống Obama cảnh báo.

Philippines có tranh chấp biển đảo với Trung Quốc ở biển Đông, trong đó có bãi cạn Scarborough. Manila cũng đã gửi đơn kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế về tuyên bố chủ quyền “đường lưỡi bò” phi lý của Trung Quốc bao trùm gần hết biển Đông.

Theo AFP, Philippines, có quân đội thuộc hàng yếu ớt nhất trong khu vực, thường xuyên kêu gọi đồng minh Mỹ giúp đỡ giữa lúc Trung Quốc tăng cường các hoạt động ngoại giao và quân sự nhằm kiểm soát các khu vực tranh chấp giữa Trung Quốc-Philippines trên biển Đông.

Tổng thống Obama tái khẳng định với Philippines rằng Mỹ sẽ hỗ trợ các đồng minh nếu họ bị tấn công, đồng thời nhắc lại hiệp ước quốc phòng Mỹ-Philippines ký kết hồi 1951.

Nhưng ông Obama không nói rõ cụ thể liệu rằng Mỹ có bảo vệ Philippines hay không nếu có xung đột xảy ra giữa Trung Quốc-Philippines trên biển Đông.

Trước đó, khi đến thăm Nhật Bản trong khuôn khổ chuyến công du 4 nước châu Á, ông Obama lại cam kết bảo vệ Nhật Bản nếu bị Trung Quốc tấn công liên quan đến quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư trên biển Hoa Đông.

Mặc dù lên tiếng cam kết bảo vệ các đồng minh, Tổng thống Obama khẳng mục tiêu của Mỹ ở châu Á không phải là chống lại hoặc kìm hãm Trung Quốc. “Chúng tôi hoan nghênh sự trỗi dậy hòa bình của Trung Quốc. Chúng tôi có mối quan hệ mang tính xây dựng với Trung Quốc”, ông Obama nói.

Tuy nhiên, truyền thông Trung Quốc tỏ vẻ hoài nghi trước câu phát biểu này của ông Obama.

“Ngày càng rõ ràng rằng Washington xem Bắc Kinh là đối thủ. Việc ông Obama tái khẳng định bảo vệ các đồng minh trong xung đột với Trung Quốc cho thấy Washington đang che đậy nỗ lực kìm hãm sự ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực”, AFP dẫn một bài xã luận đăng trên tờ China Daily (Trung Quốc) ngày 29.4.

Bài xã luận này cũng cảnh báo mọi người không nên tin vào “những lời hứa hẹn ngọt ngào” của ông Obama về một mối quan hệ “mang tính xây dựng” giữa Trung Quốc và Mỹ.

“Mỹ rõ ràng là một mối đe dọa an ninh đối với Trung Quốc”, cũng theo bài xã luận trên China Daily.

Không chỉ truyền thông Trung Quốc, truyền thông Philippines cũng bày tỏ sự hoài nghi liệu rằng ông Obama có bảo vệ Philippines trong trường hợp xảy ra xung đột giữa Trung Quốc và Philippines trên biển Đông hay không.

“Mỹ không hề có một cam kết chắc chắn về việc bảo vệ Philippines” là tựa của một bài viết xuất hiện trên trang chính của tờ Philippine Daily Inquirer, được biết đến với cái tên Inquirer, vào ngày 29.4.

Trước thềm ông Obama đến Philippines vào ngày 28.4, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Voltaire Gazmin và Đại sứ Mỹ tại nước này Philip Goldberg đã ký kết thỏa thuận tăng cường hợp tác quốc phòng có thời hạn 10 năm, cho phép Mỹ hiện diện quân sự nhiều hơn ở Philippines, theo Reuters.

Ông Obama đến thăm Philippines trong hai ngày 28-29.4. Philippines là điểm dừng chân cuối cùng, kết thúc chuyến công du 4 nước châu Á: Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia và Philippines.

Phúc Duy