Trước đó vào sáng 28.10, một thanh niên đến cửa hàng vàng của anh H. (ở tổ 6, phường Giếng Đáy, TP.Hạ Long), chào bán vàng miếng nguyên liệu. Anh H. thử, cân vàng và thỏa thuận mua miếng vàng có trọng lượng 3 cây này với giá 115 triệu đồng. Tuy nhiên trong quá trình giao dịch, anh H. thấy người này có biểu hiện không bình thường nên câu giờ bằng cách nói chờ lấy thêm tiền mặt, đồng thời báo công an.
Công an TP.Hạ Long ngay sau đó đã có mặt và yêu cầu các bên về trụ sở để làm rõ. Tại đây, người bán vàng khai tên Hoàng Hữu Thành (31 tuổi, ở tỉnh Hà Nam), số vàng kể trên được Nguyễn Xuân Luyện (là anh họ ở cùng quê) đưa đi bán. Nguyễn Xuân Luyện lập tức được triệu tập và khai nhận trong thời gian làm việc tại một khu công nghiệp tại huyện Duy Tiên, Hà Nam đã quen một số người Trung Quốc chuyên mang vàng từ Hồng Kông về Việt Nam tiêu thụ. Một người trong số này là A Cúa đã nhiều lần giao vàng cho Luyện đem bán và Thành là “chân rết” tiếp theo.
Kết quả điều tra ban đầu cho thấy chỉ khoảng hơn 10 ngày cuối tháng 10, Luyện và Thành đã bán trót lọt một lượng lớn vàng ''rởm'' cho nhiều chủ tiệm vàng ở Quảng Ninh, Hải Phòng, Hà Nội, số tiền lên đến hàng tỉ đồng. Theo Công an TP.Hạ Long, các miếng vàng được giao dịch kể trên khi phân kim chỉ có 30 - 40% là vàng thật, đơn vị này cũng đang truy bắt đối tượng A Cúa.
Tuy nhiên, theo Công an TP.Hạ Long, quá trình điều tra vụ việc cũng gặp khó khăn vì nhiều chủ tiệm vàng ở nhiều địa phương đã mua phải vàng rởm ngại khai báo vì sợ ảnh hưởng đến kinh doanh.
“Công an thành phố xác định đây là vấn đề rất nghiêm trọng nên bên cạnh việc điều tra xử lý, chúng tôi cũng đề nghị báo chí đưa tin rộng rãi để cảnh báo tới người dân để tránh mắc bẫy loại tội phạm này”, ông Tấn nói.
Theo Công ty vàng bạc đá quý TP.Hạ Long, các cửa hàng vàng hiện chưa có hệ thống giám định vàng miếng bằng công nghệ nhiệt kim, trong khi các máy đo quang phổ, các thiết bị đo tuổi vàng, máy soi hiện nay của nhiều cửa hàng vàng rất khó phát hiện loại vàng ''rởm'' này. Thậm chí cả những người buôn bán vàng lâu năm cũng không thể phát hiện được. Công ty này cũng khuyến cáo các doanh nghiệp và người dân không nên mua vàng không rõ nguồn gốc, chỉ mua vàng miếng và vàng trang sức của các doanh nghiệp sản xuất vàng có uy tín trong nước.