Hiện toàn tỉnh có 17.906/29.430 hộ gia đình dân tộc thiểu số và 59/159 bon, buôn, bản đạt danh hiệu văn hóa. Thực tế đó cho thấy, đồng bào các dân tộc thiểu số luôn phát huy tinh thần đoàn kết, cùng chung sức xây dựng đời sống văn hóa, tạo dựng cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn.
 |
| Thi giã gạo nấu cơm của đồng bào M'nông xã Đắk N'Drung (Đắk Song) trong Lễ thu hoạch lúa được mùa. Ảnh: Hồ Mai |
Có được kết quả như trên là nhờ sự quan tâm của các cấp chính quyền cùng với sự hưởng ứng nhiệt tình của đông đảo các tầng lớp nhân dân. Trên phương diện phát triển kinh tế, đồng bào đã biết ứng dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, nâng cao năng suất, chất lượng các loại cây trồng như lúa nước, cao su, cà phê, tiêu, khoai lang…
Nhiều hộ đồng bào đã mạnh dạn chuyển đổi cây trồng theo hướng chất lượng cao, mở rộng quy mô sản xuất trang trại. Vì vậy, số hộ nghèo ngày càng giảm, số hộ giàu tăng lên, nhiều gia đình đã có của ăn của để, không còn chật vật như trước.
Hiện nay, hơn 95% hộ đồng bào được sử dụng điện lưới quốc gia, 80% hộ có xe gắn máy và các phương tiện hiện đại phục vụ sinh hoạt hằng ngày. Đường vào các thôn, buôn, bon đều được trải nhựa và bê tông hóa, tạo nhiều thuận lợi để bà con lưu thông, sinh hoạt, trao đổi hàng hóa.
Vì vậy, trong các bon làng xuất hiện ngày càng nhiều các hộ đồng bào tiên phong trong phát triển kinh tế, xây dựng gia đình văn hóa. Đơn cử như gia đình ông Điểu M’Bót ở bon Bu Bơ, xã Trường Xuân (Đắk Song) từ một hộ nghèo đã vươn lên làm ăn khá giả, nhiều năm liền đạt danh hiệu gia đình văn hóa tiêu biểu.
Với 2 ha đất, ngoài trồng cà phê, tiêu, ông còn mạnh dạn xen canh một số loại cây ăn trái như bơ, sầu riêng, đem lại hiệu quả kinh tế cao, hàng năm thu nhập hàng trăm triệu đồng. Bên cạnh đó, gia đình ông còn có nhiều đóng góp trong việc vận động bà con trong bon đoàn kết, giúp nhau phát triển kinh tế, xây dựng nếp sống văn hóa ở khu dân cư.
Với những đóng góp thiết thực, gia đình ông được bình chọn là gia đình gương mẫu, tiêu biểu trong phong trào xây dựng văn hóa của địa phương, được UBND huyện khen tặng.
Hay như gia đình ông Lò Văn Khiêm ở thôn Thanh Tâm, xã Ea Pô (Chư Jút) dù có con một bề, nhưng cũng đã quyết tâm “kế hoạch”, dừng lại ở hai con để tập trung phát triển kinh tế, nâng cao đời sống. Theo như ông tâm sự thì có được điều đó, một phần lớn là nhờ vào việc gia đình luôn có ý thức trong việc thực hiện cuộc vận động một cách tự nguyện, vì cuộc sống hạnh phúc gia đình và vì cộng đồng xung quanh.
Cuộc sống vật chất khởi sắc, có sự thay đổi theo chiều hướng tích cực nên đồng bào càng có điều kiện quan tâm đến đời sống tinh thần. Bên cạnh việc bài trừ những hủ tục mê tín, dị đoan thì những phong tục, tập quán, nét đẹp văn hóa của dân tộc luôn được đồng bào lưu giữ và phát huy một cách hiệu quả.
Thực hiện nếp sống văn minh, đồng bào ngày càng nâng cao nhận thức trong việc gìn giữ vệ sinh môi trường bon làng, không còn tình trạng chăn nuôi gia súc, gia cầm thả rông, biết làm chuồng trại cách xa khu vực nhà ở, hạn chế ô nhiễm, dịch bệnh. Đồng bào cũng luôn sẵn sàng góp công, góp của, hiến đất để xây dựng các công trình phục vụ dân sinh, giúp bon làng ngày càng khang trang, sạch đẹp.
Cùng với đó, một số lễ hội truyền thống của dân tộc cũng được phục dựng như lễ cúng bến nước, lễ mừng lúa mới, lễ kết nghĩa, lễ ăn cơm mới, lễ sum họp cộng đồng, lễ rước K’pan… Hàng năm, các lễ hội thường được tổ chức ở các bon làng, góp phần giáo dục các thành viên trong cộng đồng bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được thì phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn gặp phải một số hạn chế nhất định. Ở một số thôn, buôn, bon, việc thực hiện phong trào còn mang tính hình thức, chạy theo số lượng, chưa tạo ra mô hình, điểm văn hóa, vẫn xảy ra hiện tượng mê tín, tệ nạn xã hội, chưa thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang, cưới hỏi...
Vì vậy, các cấp, các ngành, địa phương đang tiếp tục đẩy mạnh việc tuyên truyền vận động và khắc phục một số hạn chế nhất định, để thúc đẩy phong trào ngày càng đi vào chiều sâu thiết thực, hiệu quả, mang lại một diện mạo mới cho các vùng quê, cuộc sống của đồng bào.
Gia Bình
