ASEAN nên khiếu nại Trung Quốc lên Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc

Theo ông David Koh, đa số dư luận quốc tế đều ủng hộ Philippines và Việt Nam, bác bỏ tuyên bố của Trung Quốc rằng chủ quyền của họ, với đường lưỡi bò trên biển Đông, là “không có gì phải tranh cãi”. Chuyên gia David Koh cho rằng, những diễn biến thấy được từ thực địa khiến Trung quốc không thể bào chữa về trách nhiệm của nước này trong việc dẫn đến tình huống căng thẳng hiện tại. “Một điều hiển nhiên là cảnh sát biển của Trung Quốc được trang bị thiện chiến nhất và cũng có lực lượng hùng hậu nhất” – ông nói.

Chuyên gia này cho rằng, Trung Quốc không thể là một nhà lãnh đạo thế giới và cũng không bao giờ có thể trở thành, với các chính sách đối ngoại như hiện nay. “Dữ liệu lịch sử mà Trung Quốc đưa ra để củng cố cho các tuyên bố chủ quyền của họ không được thừa nhận và các cơ sở pháp lý của họ không chính thống”.

Dự đoán về những diễn biến tiếp theo của Trung Quốc trong vụ giàn khoan Hải Dương 981, chuyên gia David Koh cho rằng, Trung Quốc sẽ chưa xuống thang trong một thời gian nữa. Tuy nhiên, chuyên gia này khuyến cáo: “Trong trường hợp Trung Quốc thấy rằng làn sóng phản đối hiện nay ở khu vực không đủ mạnh để cản chân họ, Bắc Kinh rất có thể sẽ đưa một giàn khoan khác hạ đặt ở một nơi nào đó trên biển Đông, nhằm mục đích củng cố cho âm mưu “đường 9 đoạn”. Bên cạnh đó, Trung Quốc sẽ muốn “thúc đẩy các nước đang có chủ quyền chồng chéo trên biển Đông sử dụng vũ lực trước khi họ ra tay”.

Trước đó, trong cuộc hội kiến với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hôm 22.5 tại Manila, Chủ tịch Hạ viện Philippines cũng từng cảnh báo: Nếu các nước không đoàn kết ngăn chặn hành động của Trung Quốc xâm phạm vùng biển của Việt Nam và Philippines, các quốc gia khác có thể là những nạn nhân tiếp theo của Trung Quốc, khi nước này đang cố gắng hiện thực hóa “đường 9 đoạn” phi pháp của mình.

ASEAN cần có tuyên bố chung về biển Đông

Trước sự leo thang căng thẳng trên biển Đông, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có cuộc gặp với Tổng thống Philippines, Tổng thống Indonesia bên lề Hội nghị WEF về Đông Á 2014 tại Manila. Ba nhà lãnh đạo nhất trí trong tình hình hết sức nghiêm trọng này, ASEAN cần có tuyên bố chung, sau tuyên bố mạnh mẽ của các bộ trưởng ngoại giao ASEAN lên án hành động của Trung Quốc vừa qua. Nhiều chuyên gia nhận định, đây là một cơ hội tốt để ASEAN đoàn kết, chung sức vượt “sóng dữ” biển Đông. Theo ông David Koh: “Đây là thời điểm để ASEAN phát huy vai trò của mình trong việc thuyết phục các thành viên ủng hộ một quan điểm chung, khi Trung Quốc chưa hề có bất cứ dấu hiệu nào cho thấy đã nhận thức được các bước đi của họ ở biển Đông là sai lầm và đang gây ra nhiều hệ quả”.

Ông cũng cho rằng, Việt Nam và Philippines đang gánh trọng trách “thuyết phục các quốc gia ASEAN khác rằng an ninh quốc gia của họ đang bị đe dọa” trước hành vi xâm phạm của Trung Quốc trên biển Đông. “Các quốc gia ASEAN đã và đang hợp tác trong vấn đề an ninh biển. Đây chính là thời điểm để các nước thắt chặt hợp tác và diễn tập cảnh sát biển” – ông nói. Theo chuyên gia này, Việt Nam không nên chấp nhận đề nghị đàm phán của Trung Quốc, mà nên sử dụng cơ hội hiện nay để đưa vấn đề biển Đông ra diễn đàn quốc tế. Ông đề nghị: “Hãy quốc tế hóa nó, đúng như bản chất của vấn đề”.

Chuyên gia David Koh nhận định: “Cần nhìn thẳng vào thực tế: Trung Quốc đang sử dụng vũ lực để phục vụ cho các tuyên bố bá quyền trên biển. Điều này là trái với tuyên bố của các bên về ứng xử trên biển Đông cũng như Hiến chương Liên Hợp Quốc. ASEAN nên khiếu nại lên Hội đồng Bảo an LHQ để vấn đề này được đưa ra thảo luận. Sự trỗi dậy của Trung Quốc sẽ không diễn ra một cách hòa bình”.