Ngày 18.1, Đại sứ Osius đã có cuộc trò chuyện thoải mái và thẳng thắn với giới báo chí nhân chuyến làm việc tại TP.HCM về những tiềm năng to lớn mà ông cho rằng có thể thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ song phương, đặc biệt là Hiệp định đối tác thương mại xuyên Thái Bình Dương (TPP). “Tôi có sự gắn bó sâu sắc với đất nước này”, ông Osius nói, “Ai cũng đều biết tôi rất quan tâm đến VN và tôn trọng đất nước các bạn, ở nhiều khía cạnh lịch sử, văn hóa, ngôn ngữ và con người”. Đây là những thế mạnh mà bản thân Đại sứ Mỹ cho rằng sẽ giúp ông có thể làm sâu sắc hơn quan hệ song phương trong nhiều lĩnh vực. “Tổng thống Mỹ biết rằng tôi sẽ làm việc cật lực để dẹp bỏ mọi rào cản có thể ngăn chặn hai nước phát triển mạnh mẽ quan hệ đối tác. Đó là lý do tôi được cử đến đây”, ông nói.
Tích cực thúc đẩy đường bay thẳng
| | Không thỏa hiệp tại tây Thái Bình Dương Khi được hỏi về chính sách ngoại giao - an ninh của Mỹ trong bối cảnh tình hình mới tại biển Đông, Đại sứ Osius đã nói rõ về chiến lược 3 điểm cho khu vực. Đầu tiên là tiếp tục duy trì sự hiện diện của Mỹ, kế đến là tiếp tục ủng hộ các cơ chế pháp lý quốc tế để giải quyết hòa bình mọi tranh chấp, cuối cùng là Mỹ giữ cam kết giúp các đồng minh và đối tác tăng cường khả năng an ninh - quốc phòng, cải thiện năng lực giám sát đường biển và đường không. Trả lời Thanh Niên, ông nhấn mạnh không có khả năng Mỹ sẽ nhượng bộ hoặc thỏa hiệp trong những vấn đề tại tây Thái Bình Dương. | | |
Đại sứ Osius dành nhiều thời gian để trình bày những tiến triển của TPP, mà ông cho rằng đã đạt được bước tiến vững chắc sau khi VN và Mỹ hoàn tất vòng đàm phán mới đây tại Hà Nội. Với tốc độ tiến triển như hiện nay, ông Osius tự tin sẽ sớm hoàn tất quá trình đàm phán để Tổng thống Barack Obama có thể trình bày trước quốc hội Mỹ và bày tỏ hy vọng rằng quốc hội Mỹ sẽ bỏ phiếu thông qua TPP vào giữa năm 2015.
“Theo các nhà kinh tế, VN là quốc gia hưởng lợi nhiều nhất trong nhóm 12 thành viên một khi TPP có hiệu lực”, ông cho biết và nói thêm rằng VN sẽ có thể thu hút hơn nữa đầu tư nước ngoài, đặc biệt từ Mỹ.
Theo Đại sứ Osius, nhiều công ty Mỹ đang lên kế hoạch mở rộng hơn nữa hoạt động tại VN để chuẩn bị cho làn sóng cạnh tranh mới khi sẽ có nhiều “tay chơi” khác nhập cuộc. Tất cả đều nhận định VN sẽ trở thành một địa điểm đầu tư hấp dẫn hơn trước. Ngoài ra, để phá bỏ những rào cản và thách thức về môi trường kinh doanh, Đại sứ Osius cho hay lãnh đạo TP.HCM đã đồng ý thiết lập cơ chế cụ thể cho doanh nghiệp Mỹ đang hoạt động trên địa bàn thành phố. Ông khẳng định ông sẽ tích cực thúc đẩy việc thiết lập đường bay thẳng giữa VN - Mỹ để khai thông hơn nữa quan hệ thương mại song phương.
Ông Osius cũng tiết lộ sẽ có một lãnh đạo cấp cao Mỹ sớm đến VN để tạo điểm nhấn nhân kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ song phương (1995 - 2015).
“Xây dựng ĐH mới tốt nhất trên thế giới”
Một điểm sáng khác trong hợp tác song phương được ông Osius nhấn mạnh là dự án xây dựng ĐH Fulbright tại TP.HCM. Hồi tháng 6.2014, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý chủ trương đầu tư dự án thành lập ĐH Fulbright VN theo loại hình trường ĐH có vốn đầu tư nước ngoài hoạt động không vì lợi nhuận. Theo Đại sứ Mỹ, “mục tiêu của chúng tôi khi xây dựng ĐH Fulbright không chỉ dừng lại ở vị trí trường đại học hàng đầu VN, mà còn là đại học mới tốt nhất trên thế giới”. Quốc hội Mỹ nhận định đây là dự án đáng giá để đổ tiền đầu tư và chuẩn bị chi nhiều triệu USD cho công trình này và mới đây đã thông qua 20 triệu USD cho công tác chuẩn bị ban đầu.
Ông Osius cho biết thêm ĐH Fulbright VN hoạt động hoàn toàn theo mô hình Mỹ, dựa trên Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright (FETP) được thiết lập tại VN từ năm 1994. Trước mắt, ĐH Fulbright VN sẽ tập trung phát triển các chương trình sau đại học để tạo nền tảng.
Đại sứ Osius đạp xe ở TP.HCM Ảnh: Đ.N.T | Ngày 18.1, tân Đại sứ Mỹ tại VN Ted Osius đã đến thăm chùa Vĩnh Nghiêm (đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Q.3, TP.HCM), từ đây ông cùng các bạn trẻ là nhân viên của Trung tâm tư vấn giáo dục Hoa Kỳ thuộc Tổng lãnh sự quán Mỹ tại TP.HCM bắt đầu chuyến đi xe đạp trên đường Trường Sa và Hoàng Sa (ảnh) nhằm thể hiện sự gần gũi, thân thiện của ông đối với người dân VN. Trong chuyến đạp xe này, ông Osius ghé thăm chợ Phạm Văn Hai (Q.Tân Bình, TP.HCM) và sau đó dừng chân tại một quán cà phê bình dân trò chuyện cùng các bạn trẻ và báo giới. “Tôi có cảm tình sâu sắc với VN. Tôi rất thích VN. Tôi rất tôn trọng nhân dân, lịch sử, văn hóa VN. Tiếng Việt rất khó học, nhưng tôi rất tôn trọng”, ông Osius trả lời phỏng vấn bằng tiếng Việt. Ông Osius cho biết ông muốn làm sâu sắc hơn nữa mối quan hệ đối tác toàn diện Mỹ - VN. Ông Osius được Tổng thống Mỹ Barack Obama bổ nhiệm làm Đại sứ Mỹ tại VN vào ngày 18.11.2014 và đến VN vào ngày 15.12.2014. Phúc Duy - Đào Ngọc Thạch |
Thụy Miên