Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vĩ đại của dân tộc Việt Nam ta suốt 20 năm liên tục đã đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác ngày càng to lớn. Phát huy truyền thống anh hùng của dân tộc, truyền thống quật khởi của Cách mạng tháng Tám, truyền thống quyết chiến quyết thắng của Điện Biên Phủ, quân và dân ta đã làm nên những chiến công oanh liệt mà đỉnh cao là cuộc đồng khởi năm 1960 đánh thắng chiến tranh đặc biệt, cuộc tiến công và nổi dậy xuân Mậu Thân 1968 đánh thắng chiến tranh cục bộ, trận đại thắng đường số 9 - 1971, trận tổng tiến công 1972 đánh thắng chiến tranh Việt Nam hóa, những chiến công oanh liệt đánh thắng hai cuộc chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ mà đỉnh cao là trận đại thắng không quân Mỹ tháng 12/1972, đẩy đế quốc Mỹ và bè lũ tay sai vào thế suy sụp nặng nề, buộc chúng phải ký Hiệp định Pa-ri về Việt Nam, rút hết quân xâm lược Mỹ về nước.
 |
| Niềm vui của người dân Sài Gòn trong ngày chiến thắng. Ảnh tư liệu |
Trong hai năm 1973 - 1974 và đầu năm 1975, trừng trị Mỹ - Thiệu tiếp tục chiến tranh thực dân mới, phá hoại hòa bình, phá hoại hiệp định Pa-ri, quân và dân ta đã tiêu diệt và làm tan rã nhiều sinh lực địch, giành quyền làm chủ nhiều vùng rộng lớn ở Nam bộ và đồng bằng Trung Trung bộ, giải phóng hoàn toàn tỉnh Phước Long, bảo vệ và xây dựng vùng giải phóng vững mạnh, dồn địch vào thế thất bại và hoàn toàn bị động trên chiến trường miền Nam, mở ra thời cơ lớn để quân và dân ta tiến lên giải phóng miền Nam, hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ trong cả nước.
Đầu xuân Ất Mão, tháng 3/ 1975, cuộc tổng tiến công chiến lược vĩ đại nhất, oanh liệt nhất của quân và dân ta bắt đầu với chiến dịch Tây Nguyên lịch sử:
Sau khi cắt đứt các đường giao thông quan trọng, cô lập hoàn toàn quân địch ở Tây Nguyên, đánh chiếm Đức Lập, ngày 10/ 3/1975, quân và dân ta bất ngờ, táo bạo tiến công giải phóng thị xã Buôn Ma Thuột, phối hợp cùng nhân dân nổi dậy tiêu diệt hoàn toàn sư đoàn bộ binh số 23 ngụy, phá tung toàn bộ hệ thống phòng ngự của địch ở Tây Nguyên, buộc chúng phải rút chạy khỏi Kon Tum, Gia Lai, Phú Bổn. Trong một trận truy kích thần tốc, quyết liệt trên trục đường số 7, quân ta đã tiêu diệt toàn bộ lực lượng của địch đang rút chạy, giải phóng hoàn toàn vùng Tây Nguyên chiến lược.
Với những thắng lợi to lớn, dồn dập trên chiến trường Tây Nguyên, làm cho địch suy sụp về tinh thần, tan rã về tổ chức, hệ thống phòng ngự bị rung chuyển toàn bộ, cuộc tiến công và nổi dậy trên toàn chiến trường miền Nam.
Ngày 20/3/1975, các lực lượng vũ trang nhân dân ta đã mở cuộc tiến công đập tan hệ thống phòng thủ của địch ở Thừa Thiên - Huế, phối hợp cùng nhân dân nổi dậy; thực hiện bao vây, chia cắt, tiêu diệt và làm tan rã sư đoàn 1 ngụy và toàn bộ quân địch ở vùng này, giải phóng thành phố Huế ngày 26/3/1975.
Trong khi đó, quân ta đã nhanh chóng thọc sâu đánh chiếm thị xã Tam Kỳ, thị xã Quảng Ngãi, tiêu diệt và làm tan rã sư đoàn 2 ngụy, thực hiện bao vây chia cắt chiến dịch, cô lập hoàn toàn Đà Nẵng.
Ngày 28/3 và ngày 29/3/ 1975, trong một trận tiến công thần tốc, bất ngờ, táo bạo từ ba hướng bắc, tây và nam, quân ta đã phối hợp chặt chẽ cùng nhân dân Quảng Nam - Đà Nẵng nổi dậy tiêu diệt và làm tan rã hoàn toàn hơn 10 vạn quân địch, đánh chiếm khu căn cứ quân sự liên hợp Đà Nẵng, giải phóng thành phố Đà Nẵng.
Trận Thừa Thiên - Huế và trận Quảng Nam - Đà Nẵng đã đập tan toàn bộ lực lượng quân sự và bộ máy kìm kẹp của địch ở quân khu 1 ngụy. Thừa thắng, quân và dân ta đã phát triển cuộc tiến công, quét sạch quân địch ở các tỉnh đồng bằng, ven biển miền Trung từ Bình Định đến Khánh Hòa và cảng Cam Ranh.
Cùng với thắng lợi ở Tây Nguyên, thắng lợi ở Thừa Thiên - Huế, Quảng Nam - Đà Nẵng đã tiêu diệt và làm tan rã hơn một nửa lực lượng quân sự của địch, giải phóng một địa bàn rộng lớn, đẩy địch vào nguy cơ sụp đổ hoàn toàn.
Trước thời cơ lớn, quân và dân ta đã tập trung toàn bộ lực lượng mở chiến dịch lịch sử mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại nhằm đập tan lực lượng quân sự và bộ máy kìm kẹp còn lại của địch, giải phóng thành phố Sài Gòn - Gia Định và toàn bộ lãnh thổ miền Nam thân yêu.
Bước vào chiến dịch ngày 9/4/1975, quân ta đã tiến công và đập tan tuyến phòng thủ của địch ở phía đông Sài Gòn, tiến công địch ở thị xã Xuân Lộc. Ngày 14/4, một cánh quân khác đã phát triển tiến công dọc theo ven biển, tiêu diệt tập đoàn phòng ngự từ xa của quân đoàn 3 ngụy, giải phóng các tỉnh ven biển từ Ninh Thuận đến Phước Tuy. Đồng thời quân ta đã cắt đứt đường số 4 giữa Mỹ Tho và Tân An và các đường giao thông quan trọng khác chung quanh Sài Gòn.
Từ ngày 26/4, quân ta đã phát triển mạnh mẽ cuộc tổng tiến công, tiêu diệt đại bộ phận quân địch ở tuyến phòng thủ vòng ngoài, bao vây chia cắt và cô lập hoàn toàn quân địch ở Sài Gòn - Gia Định.
 |
| Bộ đội đặc biệt tinh nhuệ tiến vào Buôn Ma Thuột tháng 3/1975. Ảnh tư liệu |
Đêm 28 rạng ngày 29/4, các binh đoàn chủ lực tinh nhuệ của ta đã phối hợp chặt chẽ với các lực lượng vũ trang địa phương, đồng loạt tổng công kích từ nhiều hướng, tiêu diệt các tập đoàn phòng ngự và căn cứ phòng ngự cuối cùng của địch ở Biên Hòa, Thủ Dầu Một, Củ Chi - Đồng Dù. Hậu Nghĩa, Tân An, diệt và làm tan rã đại bộ phận lực lượng quân sự thuộc quân đoàn 3 ngụy và các lực lượng cơ động chiến lược còn lại của chúng. Thừa thắng, quân ta đã thần tốc tiến công vào trung tâm đầu não của địch. Trước sức tiến công và nổi dậy áp đảo của quân và dân ta, toàn bộ quân địch trong thành phố Sài Gòn - Gia Định phải hạ vũ khí đầu hàng không điều kiện. Đúng 11 giờ 30 phút sáng ngày 30/4/1975, cờ cách mạng đã tung bay trên phủ tổng thống ngụy quyền.
Trên đà chiến thắng, quân và dân ta đã lần lượt giải phóng các tỉnh còn lại ở đồng bằng Nam bộ, các đảo Côn Sơn, Phú Quốc, các đảo trong quần đảo Trường Sa và nhiều đảo khác ngoài khơi bờ biển miền Nam.
Đến ngày 2/5/1975, toàn bộ lãnh thổ miền Nam nước ta đã hoàn toàn giải phóng.
Cuộc tổng tiến công và nổi dậy long trời lở đất mùa Xuân Ất Mão 1975 của quân và dân ta đã giành được toàn thắng.
Trong 55 ngày đêm liên tục chiến đấu vô cùng anh dũng, trong ba trận tiến công quy mô rộng lớn, quân và dân ta đã tiêu diệt và làm tan rã toàn bộ lực lượng quân sự và bộ máy thống trị thực dân mới của địch ở miền Nam.
Trận thứ nhất, đập tan toàn bộ quân khu 2 ngụy, giải phóng Tây Nguyên và các tỉnh ven biển.
Trận thứ hai, đập tan quân khu 1 nguỵ, giải phóng Huế, Đà Nẵng.
Trận thứ ba, quét sạch quân khu 3 và quân khu 4, giải phóng thành phố Sài Gòn - Gia Định, giải phóng hoàn toàn miền Nam.
Quân và dân ta đã tiêu diệt và làm tan rã hoàn toàn một triệu mười vạn quân ngụy bao gồm các quân chủng, binh chủng thuộc quân chủ lực và tổng trù bị, các lực lượng địa phương và cảnh sát, hơn một triệu phòng vệ dân sự, làm sụp đổ toàn bộ hệ thống ngụy quyền từ trung ương đến phố phường, xã ấp.
Cuộc tổng tiến công và nổi dậy đại thắng mùa Xuân Ất Mão 1975 là một cuộc tiến công chiến lược quy mô lớn nhất, giành thắng lợi vẻ vang nhất, oanh liệt nhất trong cuộc chiến đấu chống ngoại xâm vĩ đại nhất của dân tộc Việt Nam ta, tiêu diệt toàn bộ quân địch, giải phóng toàn bộ lãnh thổ, đánh bại hoàn toàn cuộc chiến tranh thực dân mới tàn bạo nhất của đế quốc Mỹ và bè lũ tay sai.
Cuộc tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân Ất Mão 1975 là biểu hiện rực rỡ của đường lối lãnh đạo vô cùng đúng đắn, sáng tạo, độc lập, tự chủ của Đảng ta, một Đảng Mác - Lênin vĩ đại, của sức mạnh tổng hợp và vô địch của chiến tranh nhân dân Việt Nam trong thời đại mới, của tinh thần hy sinh không bờ bến của toàn dân tộc Việt Nam kiên cường chống giặc, giữ nước.
Bằng những nét chữ vàng, cuộc tổng tiến công và nổi dậy đại thắng mùa Xuân Ất Mão 1975 mãi mãi ghi vào sử sách như một chiến công vĩ đại nhất, oanh liệt nhất trong lịch sử mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam ta.
(Nguồn: Đại thắng mùa Xuân 1975 chiến thắng của sức mạnh Việt Nam NXB QĐND, 2005)
