Xuyên suốt mấy nghìn năm kể từ thuở “khai thiên lập địa” đến thời đại Hồ Chí Minh, bức thông điệp "Giỗ Tổ Hùng Vương" ngày càng được giải mã để làm rõ thêm nhiều giá trị về tính linh thiêng và nhiều giá trị truyền thống đạo lý quý báu được ẩn sâu trong những thông điệp về truyền thống, đạo lý "Uống nước nhớ nguồn", "Ăn quả nhớ người trồng cây" và thông điệp về sức mạnh của tinh thần đoàn kết giữa các dân tộc để tạo thành một khối thống nhất trong tình ruột thịt với hai tiếng "Đồng bào".
Cũng từ bức thông điệp vô cùng quý báu của cha ông ta đã để lại cho hậu thế hôm nay, Đảng và Nhà nước ta đã làm tăng thêm giá trị của bức thông điệp và ngày càng làm sáng tỏ ý nghĩa lý luận to lớn về bản chất mang tính quy luật của lịch sử, làm cho nó trở thành một quy luật bất biến của quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tiến trình lịch sử dân tộc: “Dựng nước phải đi đôi với giữ nước”.
 |
| Lễ rước kiệu và dâng lễ vật tri ân công đức các Vua Hùng. Ảnh tư liệu |
Từ xa xưa trên vùng Đất Tổ trung du Phú Thọ đã in đậm trong tâm thức của mỗi người dân bức thông điệp về Giỗ Tổ Hùng Vương thông qua câu ca truyền tụng nhau:
"Dù ai đi ngược về xuôi
Nhớ ngày Giỗ Tổ mồng Mười tháng Ba
Khắp miền truyền mãi câu ca,
Nước non mãi nước non nhà ngàn năm”
Với ý thức ghi nhớ công lao của Tổ tiên cội nguồn dân tộc; với trách nhiệm là "dân trưởng tạo lệ" thông qua việc tổ chức giỗ Tổ Hùng Vương hàng năm vào ngày mồng Mười tháng Ba âm lịch thể hiện tấm lòng thành kính, biết ơn sâu sắc đối với các bậc tiền nhân được xuất phát từ tín ngưỡng thờ cúng Tổ tiên, ông bà từ hàng ngàn đời nay trên vùng quê Đất Tổ đã trở thành di sản tinh thần bền vững trong văn hóa truyền thống mang đậm bản sắc của người dân Đất Tổ nói riêng và của dân tộc Việt Nam nói chung.
Các thế hệ cha ông trên vùng quê Đất Tổ mong muốn gửi cho hậu thế bức thông điệp qua việc tổ chức Giỗ Tổ Hùng Vương để luôn nhắc nhở các thế hệ cháu con về cội nguồn dân tộc và tín ngưỡng thờ cúng Tổ tiên theo triết lý "Cây có gốc, nước có nguồn, con người có Tổ, có Tông" thể hiện lòng biết ơn, tri ân công đức các Vua Hùng đã có công dựng nước Văn Lang như trong bộ sách sử "Việt Sử Lược" xưa nhất của nước ta còn lưu lại đã chép thì vào thời đại tương đương với vua Trang Vương nhà Chu ở Trung Quốc (696- 681 Tr. CN): "Ở vùng Gia Ninh có một dị nhân có khả năng dùng phép thuật thần kỳ để thần phục các bộ lạc ở đó và tự xưng là Hùng Vương, đóng đô ở Văn Lang và đặt quốc hiệu là nước Văn Lang, biết cách ghi chép sự kiện bằng cách thắt các nút dây thừng và biết làm chính trị, truyền được 18 đời tự gọi là Hùng Vương".
Giỗ Tổ Hùng Vương là nghi lễ thiêng liêng nhất trong tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương của các thế hệ đi trước tri ân công đức các Vua Hùng, đã trở thành biểu tượng của nghi thức thực hành tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương thông qua việc tổ chức Giỗ Tổ Hùng Vương, là vấn đề linh thiêng nhất của tín ngưỡng đặc trưng văn hóa Việt Nam.
Đó cũng chính là nền tảng cho lòng tự hào về một dân tộc có cội nguồn, có bản sắc văn hóa riêng và có nền độc lập chủ quyền về biên giới quốc gia đối với các nước lân cận.
Kế tục truyền thống Giỗ Tổ Hùng Vương và để tôn vinh giá trị tinh thần to lớn của di sản văn hóa truyền thống, Đảng, Nhà nước và Chính phủ đã chính thức quy định ngày Giỗ Tổ Hùng Vương là ngày Quốc lễ của toàn thể dân tộc (tại Nghị định số 82/NĐ-CP ngày 06/11/2001).
Tất cả những việc làm của các triều đại phong kiến độc lập tự chủ (từ thế kỷ X đến năm 1858) và từ tháng 8/1945, sau khi thành lập nước Việt Nam dân chủ cộng hòa đến nay, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh là quá trình xây dựng và củng cố một nghi thức mang ý nghĩa tâm linh to lớn của quốc gia dân tộc Việt Nam với mục tiêu xây dựng một biểu tượng, một động lực cho tinh thần đại đoàn kết toàn quốc gia - dân tộc, là chỗ dựa tinh thần của dân tộc chống lại sức ép đe dọa xâm lược của các thế lực đế quốc bên ngoài, làm thành bức thông điệp của quá khứ gửi cho các thế hệ hôm nay và mai sau có trách nhiệm bảo tồn và tiếp tục phát huy giá trị tinh thần vô giá về Giỗ Tổ Hùng Vương trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam.
L.H (t.h)
