Có gan làm giàu

Từ ven bờ tiến ra khơi xa

Nhắc đến chuyện bám biểm làm giàu ở Bình Định, ai cũng nghĩ ngay đến ông Nguyễn Văn Ái (64 tuổi, ở thôn Xuân Thạnh, xã Mỹ An, H.Phù Mỹ), người đang sở hữu đội tàu “khủng”, gồm 4 chiếc: BĐ 94439 TS (công suất 900 CV),  BĐ 94529 TS (800 CV), BĐ 94032 TS (500 CV) và BĐ 94033 TS (450 CV). Ngoài người trong gia đình, đội tàu của ông Ái còn giải quyết việc làm cho hơn 75 lao động. Trong năm 2012, đội tàu này đã thực hiện hơn 20 chuyến đi biển, bình quân mỗi chuyến đánh được từ 40-45 tấn cá ngừ, tổng doanh thu hơn 20 tỉ đồng, các thuyền viên có thu nhập khoảng 150 triệu đồng/người.

Năm 1985, lần đầu tiên trong đời ông Ái tự bỏ tiền ra đóng được chiếc ghe có công suất 30 CV. Hơn 10 năm sau, nghề đánh bắt gần bờ ngày càng khó khăn, ông Ái dùng hết số tiền dành dụm, vay thêm ngân hàng để đóng được chiếc ghe 60 CV, thời đó trị giá hơn 5 cây vàng. Ăn nên làm ra, 2 năm sau, ông Ái lại vay mượn để đóng thêm chiếc ghe có công suất 90 CV, trị giá 48 cây vàng. Một năm sau, ông đóng chiếc tàu thứ 3 có công suất đến 270 CV nhưng không cần phải vay mượn nữa, nợ cũ cũng đã trả xong. “Hồi đó, nghề vây rút chì mới ra đời, biển Đông thì trù phú nên một chuyến biển kéo dài chỉ 3 ngày đã được 7-8 tấn cá. Thấy “ngon ăn” nên tôi làm quên ăn, quên ngủ, liên tục ra khơi”, ông Ái tâm sự.

Liên tục thay dần tàu nhỏ bằng tàu lớn, đến năm 2012 ông Ái đã sở hữu đội tàu 4 chiếc tàu có tổng công suất 2.650 CV, trang bị những phương tiện đánh bắt hiện đại, tung hoành khắp Hoàng Sa, Trường Sa. Đội tàu của ông Ái thành một tổ đánh bắt trên biển, luân phiên nhau vào bờ để bán hải sản, sắm hàng hóa, thăm gia đình… nên tiết kiệm rất nhiều chi phí nhưng thời gian đánh bắt lại kéo dài. Từ nghề đánh bắt cá, ông Ái đã xây được nhà bạc tỉ, tậu ô tô 7 chỗ ngồi… Nay việc ra khơi ông giao lại các con trai phụ trách, còn mình ở nhà làm tổng chỉ huy.

“Tập đoàn” tàu cá

Để tạo dựng và quản lý được đội tàu có 12 chiếc đánh bắt khắp biển Đông, ông Bùi Thanh Ninh (56 tuổi, ở thôn Thiện Chánh 1, xã Tam Quan Bắc, H.Hoài Nhơn) có nhiều sáng kiến gắn trách nhiệm và quyền lợi của các tài công với tàu cá. Ông chọn những người giỏi để giao tàu, rồi cho họ “góp cổ phần” từ 25-50% tổng tài sản trên tàu bằng cách trừ dần thu nhập sau mỗi chuyến biển mà tài công được hưởng… Tài công, thuyền viên chưa có nhà ở, ông Ninh cho ứng trước tiền để xây nhà mới… “Phải làm cho tài công, thuyền viên yên tâm chuyện gia đình, có thu nhập khá mỗi khi ra khơi thì họ mới toàn tâm, toàn ý đánh bắt. Hiện mỗi tài công trong đội tàu của tôi có thu nhập từ 100-120 triệu đồng/năm, mỗi thuyền viên thu nhập 60 triệu đồng/năm”, ông Ninh nói.

Năm 1980, ông Ninh xuất ngũ, về quê nhà đi bạn (làm thuê) cho một tàu cá ở địa phương. Dành dụm hơn 5 năm, ông gom góp hết hùn 50% vốn đóng chiếc tàu 30 CV hành nghề đánh bắt cá chuồn. Biết cá chuồn được thị trường các tỉnh phía bắc rất chuộng và bán được giá cao, ông Ninh bỏ biển đi buôn cá chuồn. Năm 1994, khi cá chuồn khô bắt đầu bị “thất sủng”, ông Ninh dùng tiền tích lũy của gia đình, vay thêm ngân hàng 200 triệu đồng để đóng tàu. Ông tự thiết kế, tự tìm nguồn gỗ, thuê bãi, thuê thợ về đóng tàu dưới sự chỉ huy của mình. Tàu đóng xong, chạy tốt nên nhiều ngư dân khác đặt hàng ông Ninh đóng tàu. Vậy là ông thành lập ngay một xưởng đóng tàu và làm thêm các dịch vụ cung ứng xăng dầu, lương thực thực phẩm cho tàu cá và bao tiêu luôn sản phẩm… Tiền lãi từ đánh bắt, đóng tàu và các khâu dịch vụ, ông Ninh góp hết rồi huy động các tài công cùng góp vốn để đầu tư đóng thêm tàu lớn công suất từ 350-450 CV, loại bỏ dần những tàu công suất nhỏ.

Hiện “tập đoàn” tàu cá đánh bắt xa bờ do ông Ninh làm tổng chỉ huy có 12 chiếc, công suất từ 300-450 CV/chiếc, lực lượng lao động hơn 150 người. Trong năm 2012, đội tàu của ông Ninh đi hơn 100 chuyến, đánh bắt được khoảng 1.000 tấn cá các loại. “Tôi dự tính cùng với các tài công góp vốn để đóng 1 chiếc tàu chuyên làm công tác hậu cần cho 12 chiếc trực tiếp đánh bắt nhằm làm giảm phí tổn, tăng hiệu quả đánh bắt trên biển”, ông Ninh nói. 

Hoàng Trọng
 

Việc thành lập Tập đoàn tàu cá hiện nay ở tỉnh Bình định hay Tổ hợp tác sản xuất khai thác hải sản hiện nay ở các tỉnh duyên hải miền trung như Đà nẳng, Qủang nam, Qủang ngãi, Bình thuận vv… đây là một mô hình rất hay, đề nghị Bộ nông nghiệp phát triển nông thôn nên nhân rộng mô hình trong phạm vi cả nước. Tập đoàn tàu cá hay Tổ hợp tác sản xuất không chỉ giúp ngư dân yên tâm khi đánh cá trên biển mà còn góp phần bảo vệ an ninh trật tự tại các ngư trường. Gắn lợi ích kinh tế của các tổ với việc bảo vệ ngư trường sẽ góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo, đẩy lùi việc xâm lấn ngư trường của tàu nước ngoài. Trong thời gian vừa qua có nhiều tàu lạ liên tục tấn công vào thuyền của bà con ngư dân , mới đây là tàu của Trung quốc đã bắn vào tàu đánh cá của bà con ngư dân, làm uy hiếp tinh thần đe dọa về tính mạng, làm hư hỏng thuyền đã làm tổn thất đến tài sản của ngư dân , nhưng với tinh thần yêu nghề gắn biển, gắn quê hương tổ quốc, ngư dân không nản lòng vẫn quyết tâm khắc phục khó khăn để tiếp tục đóng tàu thuyền khác tiếp tục ra biển khai thác hải sản . Có thể nói mỗi ngư dân là mỗi chiến sỉ bảo vệ vùng biển thiêng liêng của tổ quốc Việt nam thân yêu. Nhà nước sớm có chính sách hổ trợ cho ngư dân thồng nhất trong phạm vi cả nước. Trước tiên Nhà nước tạo điều kiện về vốn vay ưu đãi từ ngân hàng chính sách cho ngư dân vay đóng thuyền với quy mô công suất lớn hơn, như ngư dân Bình Định đầu tư vốn đóng tàu công suất lớn, mang lại hiệu quả kinh tế cao và đã tạo việc làm ổn định cho nhiều ngư dân khác, đồng thời tạo điều kiện để ngư dân có thể khai thác hải sản thời gian lâu hơn. Ngư dân là một lực lượng lao động rất lớn trên biển , nếu ở trong độ tuổi theo Luật dân quân tự vệ, thì hàng năm cơ quan quân sự địa phương có trách nhiệm huấn luyện cho đối tượng này. Nên thành lập lực lượng Dân quân cơ động trên biển phối hợp với lực lượng Cảnh sát biển, Biên phòng để thực hiện những nhiệm vụ cần thiết, trong công tác tuần tra vùng biển thềm lục địa thuộc hải phận của nước ta. Có như vậy ngư dân mới được hưởng các chính sách của nhà nước, trong quá trình bảo vệ vùng biển của tổ quốc, nếu xãy ra bị xâm hại đến bản thân mình, gia đình thân nhân không bị thiệt thòi. Ngư dân là lao động chính trong gia đình , người phụ nữ phụ thuộc ở nhà không làm gì con cái thì quá đông, những năm qua có những trường hợp thuyền đi đánh bắt hải sản, do bị thiên tai bão lụt bất ngờ không kịp thời vào bờ lánh nạn, người chồng không trở về nữa, người vợ không biết làm gì để nuôi con mình, đây là gánh nặng của gia đình cũng như xã hội. Đề nghị Bộ lao động thương binh xã hội nên có đề án đào tạo nghề cho phụ nữ ở các làng chài , tạo công ăn việc làm cho họ , như vậy người chồng có đi đánh bắt hải sản cũng rất yên tâm. Bộ tài chính nghiên cứu sớm có văn bản cho phép thành lập Qũy hổ trợ ngư dân, hướng dẫn nguồn trích qũy và sử dụng qũy cho đúng quy định của pháp luật .

MINH TRÍ