Bác Hồ và "quê hương nghĩa trọng tình cao"

Quê Bác nằm ở hạ lưu sông Lam của xứ Nghệ, nơi hội tụ của các trung tâm văn hóa vùng Bắc Trung bộ, nơi phát tích nhiều nền văn hóa cổ, một vùng văn hóa dân tộc học đặc sắc. Bác sinh ra trong một gia đình nhà Nho nghèo yêu nước, ở một vùng quê giàu truyền thống văn hiến và cách mạng.

Vùng quê ấy, trong suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước, thường xuyên đương đầu với muôn vàn giặc giã, thiên tai, trong khổ đau vẫn gan góc, trong mất mát vẫn kiên cường. Truyền thống yêu nước của gia đình, quê hương đã ảnh hưởng to lớn và sâu sắc đến tuổi ấu thơ của Bác, đến việc hình thành nhân cách, tư tưởng của Người.

Người yêu quý, giữ gìn, nhập tâm nhiều làn điệu hát ví, hát dặm, hát phường vải của quê nhà. Người ưa lẩy Kiều và đã vận dụng nghệ thuật dân gian này đến độ sáng tạo, tinh tế. Người sử dụng rộng rãi, linh hoạt các thể loại văn học truyền thống, các hình thức sinh hoạt văn hóa dân dã như tập Kiều, lẩy Kiều, tập cổ, thơ lục bát, thơ tự vịnh, thơ cổ điển, thơ mừng tuổi, thơ chúc tết. Trong thơ văn, Người hay dùng tục ngữ, ca dao, dân ca, lối nói ví von, so sánh sinh động, dễ hiểu của nhân dân lao động.

Trên con đường hoạt động cách mạng của mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đặt chân lên hầu khắp các châu lục, nhiều quốc gia, nhiều nền văn hóa, thông thuộc nhiều thứ tiếng nước ngoài. Vậy mà một đêm ở Thái Lan xa xôi, Người thốt lên: “Xa nhà chốc mấy mươi niên / đêm qua nghe tiếng mẹ hiền ru con”.

Người vẫn giữ cho mình giọng Nghệ nằng nặng, trầm ấm, vang vọng của quê nhà. Sau hàng chục năm xa quê, ngày trở lại, Người xúc động nói: “Quê hương nghĩa trọng tình cao / Năm mươi năm ấy biết bao nhiêu tình”. Người không quên lối đi nhỏ vào nhà ngày xưa, cây bưởi trước nhà, cây mít, hàng cau phía sau, chiếc võng tuổi thơ, chiếc rương gỗ nhỏ - của hồi môn ít ỏi của mẹ, khung cửi của mẹ, chiếc phản gỗ và mấy pho sách của cha, những câu chuyện kể của bà...

Người nhớ và ghi sâu công đức người thầy khai tâm của mình, những kỷ niệm với người bạn câu cá, nhà ông thợ rèn, những buổi trưa thả diều, chăn trâu, đánh trận giả...

Người nhớ và nhắc giúp ca sĩ quê nhà hai câu cuối của một bài hát dân ca, về cách phát âm, cách luyến láy một số từ giọng Nghệ khi hát xướng. Trong bữa ăn thường nhật, Người ưa món tương, nhút, quả cà giòn tan, mằn mặn của quê xa.

Quê hương Người có rất nhiều truyền thống quý báu, mang đặc trưng văn hóa xứ Nghệ khó lẫn. Tuy nhiên, con người và vùng đất ấy cũng có những hạn chế khó tránh khỏi. Để khắc phục những hạn chế ấy, Người thường xuyên nhắc nhở cán bộ, nhân dân tỉnh nhà rằng: phải biết phát huy lòng yêu nước, tinh thần bất khuất trước địch họa, thiên tai, cần cù trong lao động, thủy chung trong nghĩa tình, giản dị, mộc mạc, ngay thẳng trong điều ăn lẽ ở.

Đồng thời cũng phải biết khắc phục tâm lý nông dân sản xuất nhỏ, manh mún, hẹp hòi; tiết kiệm quá thành hà tiện; ít giao tiếp nên dễ kém năng động; chỉ ham cái lợi nhỏ trước mắt mà không lo cái lợi to lớn, lâu dài; kiên định không đúng cách dễ trở thành bảo thủ, quan liêu, duy ý chí.

Hồ Chí Minh là tấm gương thanh cao về nếp sống giản dị, cần kiệm, liêm chính, chí công vô tư, dĩ công vi thượng. Nếp sống đó không chỉ có ở Người khi hoạt động cách mạng bí mật, gian khổ, hiểm nguy mà giữ nguyên vẹn khi Người đã là chủ tịch nước yêu kính của dân tộc.

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước viếng Lăng Bác Nhân kỷ niệm 119 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19-5-1890 - 19-5-2009), sáng 17-5 đoàn đại biểu lãnh đạo Đảng, Nhà nước do Tổng bí thư Nông Đức Mạnh dẫn đầu đã vào lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Dự lễ viếng có nguyên Tổng bí thư Đỗ Mười, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết, nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng, nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An, các ủy viên Bộ Chính trị và Ban Bí thư Trung ương Đảng, đại diện Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc VN. Vòng hoa của đoàn mang dòng chữ “Đời đời nhớ ơn Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại“. Phóng to Các vị lãnh đạo Đảng, Nhà nước viếng lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh - Ảnh: TTXVN Cũng vào sáng 17-5, tại TP Vinh, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ tỉnh Nghệ An tổ chức lễ kỷ niệm 119 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, 40 năm thực hiện bức thư cuối cùng của Bác Hồ gửi Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Nghệ An. Tới dự có ông Trương Tấn Sang - ủy viên Bộ Chính trị, thường trực Ban Bí thư. Phát biểu tại lễ kỷ niệm, ông Trương Tấn Sang đề nghị tỉnh Nghệ An tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện thắng lợi các nội dung: tiếp tục thực hiện dân chủ với nhân dân tốt hơn, phát huy kết quả đã đạt được, khắc phục những hạn chế, yếu kém, tổ chức để nhân dân thực hiện có hiệu quả quy chế dân chủ ở cơ sở, tạo động lực thúc đẩy Nghệ An phát triển nhanh và bền vững. Tỉnh Nghệ An cần có quy hoạch, kế hoạch cụ thể phát triển kinh tế, phát huy cao nhất các thế mạnh của địa phương như Bác Hồ đã chỉ ra. Không ngừng chăm lo đời sống của nhân dân, tăng cường đoàn kết nhất trí, quyết tâm thực hiện những lời căn dặn và mong muốn của Bác “phấn đấu làm cho Nghệ An mau trở thành một trong những tỉnh khá nhất miền Bắc”.